Topsportprogramma

De KNBSB staat voor een leven lang sporten en wil iedereen overeenkomstig leeftijd, ambitie en talent, betrekken bij het honkbal, softbal en gerelateerde sporten.

Daarbij hebben we zowel voor de talentontwikkeling als de topsport twee lange termijn (2024-2028) doelstellingen opgesteld:

1. Talentontwikkeling: honkballers en softbalsters verder ontwikkelen in de richting van nationale teams, de hoofdklasse, Talent TeamNL, college in de USA of een profcarrière.
2. Topsport: de nationale teams nemen een structurele WBSC Ranking top 10 positie in de wereld in. Met als doel voor 2028 een medaille op de Olympische Spelen.

Om de doelstellingen te bereiken heeft de Bond een programma opgezet dat gebruik maakt van relevante inzichten rondom de fysieke en mentale ontwikkeling van de spelers aan de hand van het Long Term Athletic Development (LTAD) programma. Het LTAD-model geeft aan in welke fase de sporter zich dient te ontwikkelen op de onderdelen: algemene fysieke ontwikkeling, sporttechnische ontwikkeling, tactische ontwikkeling en mentale ontwikkeling.

We geven een kort overzicht van de verschillende onderdelen van het topsport-talentprogramma. Uitgebreide informatie over de opzet en inhoud van ons honkbal en softbal opleidingsprogramma lees je in het Meerjaren Opleidingsplan Honkbal 2024-2028 en in het Meerjaren Opleidingsplan Softbal 2025-2028.

Fysieke ontwikkeling

Het fysieke programma vormt de basis voor talenten om zich te ontwikkelen op het gebied van functioneel bewegen (mobiliteit en stabiliteit) en atletisch vermogen (kracht, conditie, snelheid). Dit draagt niet alleen bij aan de ondersteuning en verbetering van de sport specifieke prestaties, maar ook aan de preventie van blessures. Centraal in de fysieke ontwikkeling staat het Constraints-Led Approach coaching model – een model dat het ontstaan van een bewegingspatroon verklaart aan de hand van het individu, de taak en omgeving. Door deze drie factoren te variëren kunnen spelers tot verschillende effectieve beweegoplossingen komen en zo een optimaler bewegingspatroon realiseren. Plezier en succeservaring zijn hierbij van groot belang.

Sporttechnische ontwikkeling

Het technische draaiboek (playbook) is een belangrijk hulpmiddel voor de uitvoering van het sporttechnische programma. Leidend daarin: hoe passen we welke technieken en tactieken toe per leeftijdsfase, zodat een talent zijn (positie specifieke) vaardigheden optimaal kan ontwikkelen. Door het gebruik van een technisch draaiboek kunnen de fases in het opleidingstraject effectiever en efficiënter worden doorlopen.

Integrale benadering

Ieder talent heeft zijn eigen gebruiksaanwijzing en daarmee een unieke benadering nodig om zich optimaal te kunnen ontwikkelen. In andere woorden: het is belangrijk om het talent maatwerk te bieden om de top te kunnen bereiken. Kennis en inzichten in anatomie, biomechanica, motorische controle en het motorische leerproces zijn van belang om doelgericht het talent te kunnen trainen. Alle talent-trainers en coaches zijn dan ook geschoold in deze benadering en kunnen een gedegen bewegingsanalyse maken om tot aandachtspunten en verbetering te komen.

Technologie en data

Het opleidingsprogramma is sterk data-gestuurd. Sporters worden beoordeeld op basis van bewegingsanalyses, prestatiegegevens en persoonlijke ontwikkeling. Deze data worden structureel ingezet om trainingen te optimaliseren en individuele ontwikkeltrajecten vorm te geven.

Daarvoor gebruiken we binnen de opleiding diverse meetinstrumenten om verschillende aspecten van de individuele sportprestatie in kaart te brengen. Zo worden Rapsodo en Trackman ingezet om de balvlucht bij hitting en pitching te analyseren. De verkregen data helpen bij het opstellen van een individueel sportersprofiel, waaraan concrete trainingsdoelen worden gekoppeld. Deze informatie wordt gecombineerd met videoanalyses voor een volledig beeld van de ontwikkeling van de sporter. Daarnaast verzamelen we sprintdata en vinden metingen plaats tijdens krachttrainingen om inzicht te krijgen in de fysieke ontwikkeling. Deze data worden ook gebruikt voor blessurepreventie.

Ook monitoren we de ontwikkeling van de sporters op fysiek, mentaal en medisch vlak via het monitoringssysteem van NOC*NSF: het Athlete Management System (AMS). Data uit revalidatietrajecten, sportmedische keuringen, fysieke testen en vragenlijsten worden hierin samengebracht om als staf gerichte analyses uit te kunnen voeren en de belasting te doseren. Met de informatie worden de individuele trainingsprogramma’s opgesteld en waar nodig bijgesteld om eventuele overbelasting/blessures te voorkomen.

Mentale vaardigheden en prestatiegedrag

Mentale vaardigheden zijn samen met de technische, tactische en fysieke vaardigheden dé prestatie-bepalende factoren. Zonder mentaal weerbaar en veerkrachtig te zijn voor zowel interne factoren (angst, spanning, onzekerheid) als externe factoren (scouts, publiek, coaches, scheidsrechter) kan het optimale prestatieniveau niet bereikt worden. In de topsport worden hoge eisen gesteld aan de atleten en leggen atleten zichzelf hoge doelen op. Het is dan ook van groot belang om talenten op dit vlak te begeleiden. Om zo op een gezonde en veilige manier tot persoonlijke groei, prestaties en voldoening te komen.

Voeding

Een goed voedingspatroon heeft invloed op het functioneren van een talent – zowel op de motivatie, het resultaat van de training als de uiteindelijke prestatie tijdens de wedstrijd. Met gezonde voeding, volgens de eisen gesteld aan een topsporter (in opleiding) kan een sporter zijn individuele prestaties verbeteren en zorgen voor een toename in belastbaarheid, sneller herstel na een activiteit en minder blessures. Als bond ontwikkelen we om die reden een persoonlijk voedingspatroon voor ieder talent.

Herstel

Herstel is een belangrijke pijler binnen het programma. Goed herstel na een training of wedstrijd is nodig voor sporters om optimaal om kunnen gaan met de hoge belasting en zo maximale progressie maken. Herstel heeft een invloed op het veilig functioneren van een sporter, op zowel korte als langere termijn. Bewustwording van het feit dat de sporter zijn herstel voor een belangrijk deel zelf in de hand heeft en kan bevorderen evenals de tools aanleren om dit zelf in eigen hand te nemen is hoort bij de opleiding tot topsporter. De KNBSB ondersteunt elk talent met structuur in hun herstel om zo op een veilige en natuurlijke manier (zonder gebruik van medicijnen) te komen tot hun beste prestaties en beschikbaarheid voor het team.